AJ Mens: “Iedere wedstrijd heeft recht op goede umpires”

28 september 2021

Tekst: Herman Hiemstra | Foto: Rein Merkx

Het is de ‘Week van de Scheidsrechter’ en wij moedigen de verenigingen aan om hun officials en scheidsrechters in het zonnetje te zetten door bijvoorbeeld iemand te nomineren voor Verenigingsofficial van het Jaar. Zelf zetten wij deze week uiteraard ook scheidsrechters in het zonnetje, zoals bijvoorbeeld softbalscheidsrechter AJ Mens:

AJ Mens maakt deel uit van een team van bekende softbal umpires van Nederland.  Ooit begonnen in het honkbal maar is hij in 2007 volledig overgestapt naar het softbal. Daarvoor is hij niet alleen nationaal, maar ook internationaal actief. Met als hoogtepunt de Softbal Little League World Series 2018 in Kirkland, WA USA.

Je bent niet meer in de honkbalcompetitie actief. Waarom heb je toen gekozen voor softbal?

“Softbal gaat aanzienlijk sneller en is écht spectaculair. Zeker in de herencompetitie. Ik beleefde het honkbal vrij passief. Maar tijdens mijn honkbalwedstrijden beleefde ik iets te vaak ‘haantjesgedrag’ van spelers en coaches. Daarbij wordt dan vaak vergeten dat we met elkaar met onze hobby bezig zijn. Niet alleen de spelers, maar ik ook. Op een gegeven moment merkte ik dat het ook anders kon.
Ik ben toen in 2007 volledig overgestapt naar het softbal.” In 2012 heb ik de keuze gemaakt om mij in het softbal voor de KNBSB in te zetten. Ik heb toen mijn U2 en U3 licentie gehaald. Vorige week heb ik mijn U4 afgerond. “In de Nederlandse competitie ben ik voornamelijk actief in de voormalige Golden League, de Hoofdklasse.”

Ben je ook internationaal actief in het softbal?

“Ja sinds dit jaar. Het was tijd om een nieuwe weg in te slaan. Nu voor de WBSC.  Mijn debuut was tijdens het Europees Kampioenschap dames in Italië waar ik ook mijn WBSC Europe licentie heb gehaald. Team Kingdom of the Netherlands haalde toen op spectaculaire wijze de finale, maar wist helaas net niet te winnen van Italië.”

En je andere buitenlandse ‘uitstapje’? De softbal Little League World Series in 2018? Vertel daar eens iets over.

“Dat was onvergetelijk maar onvergelijkbaar met het topniveau zoals we die in bijvoorbeeld de Nederlandse Hoofdklasse kennen. Topteams als Sparks, Olympia, Roef en Tex Town Tigers spelen zo’n 40 wedstrijden per seizoen met aansluitend de Holland Series.
Daar hebben de teams die zich voor de finale van de World Series hebben geplaatst al zo’n 100 (!) wedstrijden achter de rug. En het echte werk begint dan pas. Dan heb je het over jeugdspelers – de jongste categorie is 10/12 jaar, de oudste 15/17 jaar. Wat ik ook bijzonder vind, is de manier waarop het softbal daar wordt beleefd. Niet alleen door de spelers, ook door het publiek. Uiteraard spelen ook daar alle teams om te winnen, maar het respect voor de tegenstander is daar toch anders.”

“Persoonlijk vond ik de reacties heel bijzonder toen er in een bredere kring bekend werd dat ik helemaal uit Nederland was gekomen om daar als umpire te werken. Ik heb daar oud-scheidsrechters ontmoet die helemaal vanuit de andere kant van het land naar Kirkland kwamen – ze hadden iets leuks voor mij, wat ze persoonlijk wilden komen brengen. En dan kreeg ik bijvoorbeeld een speciale souvenirpin van het evenement uit de jaren ’50. Ongelofelijk!” Er zijn daar sindsdien meerdere Nederlandse umpires geweest.”

Vind je wedstrijden voor heel veel publiek (zoals in de USA) nu leuker dan de reguliere competitie in Nederland?

“Nee hoor, beslist niet. Het geeft een andere beleving. Iedere wedstrijd is een nieuwe wedstrijd die je zo goed mogelijk moet voorbereiden en volbrengen. Of er dan een paar honderd mensen langs de kant staan of tribunes vol met mensen speelt voor mij geen enkele rol. En dan is er natuurlijk ook nog SoftbalDino. Deze mannen doen verslag via livestream van vele wedstrijden nationaal en internationaal die dus ook thuis te volgen zijn. Iedereen kan dus de wedstrijden volgen en daar probeer ik mij zo goed mogelijk voor af te sluiten. Het is mijn taak om de wedstrijd in goede banen te leiden. Als umpire wil je zo onzichtbaar mogelijk te zijn. Het publiek komt voor de wedstrijd, niet voor mij.”

Heb je nog iets bijzonders vanuit jouw functioneren als umpire dat je met ons wilt delen?

“Ja! Openstaan voor vragen van spelers en coaches en een voorbeeld zijn voor nieuwe scheidsrechters. Iedere wedstrijd heeft recht op goede umpires. Dat kan er één zijn, of méérdere. Maar ontmoet ik bijvoorbeeld een clubscheidsrechter die talent heeft, dan doe ik mijn best om hem te helpen op zijn weg om als zijn ambities daar liggen, bondsscheidsrechter te kunnen worden. Ik wijs hem de weg binnen de KNBSB welke opleidingen hij kan volgen, en als ik kan helpen met kleding of andere uitrusting, dan doe ik dat ook.” En dan er is altijd wel iemand uit ons team van umpires die wel kan helpen. Je staat er nooit alleen voor.